Οι τελευταίες προβλέψεις χιονόπτωσης για τον Χειμώνα 2025/2026 παρουσιάζουν μια ενδιαφέρουσα εικόνα, με ένα απρόσμενο επεισόδιο Θερμάνσεως της Στρατόσφαιρας να αναμένεται να φέρει περισσότερες χιονοπτώσεις από ό,τι αρχικά υπολογιζόταν. Αυξημένη πιθανότητα χιονόπτωσης προβλέπεται για αρκετές περιοχές των Ηνωμένων Πολιτειών και του Καναδά, ενώ κάποια αύξηση στις χιονοπτώσεις φαίνεται επίσης σε τμήματα της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μας.
Ο κύριος παγκόσμιος παράγοντας που θα επηρεάσει τις καιρικές συνθήκες την επερχόμενη χειμερινή περίοδο αναμένεται να είναι η Λα Νίνια. Ωστόσο, τις τελευταίες ημέρες παρακολουθούμε την ανάπτυξη ενός επεισοδίου Θερμάνσεως της Στρατόσφαιρας, το οποίο θα επηρεάσει επίσης τον Πολικό Στροβίλο του χειμώνα και συνεπώς τον καθημερινό καιρό.
Η Λα Νίνια που αναφέραμε νωρίτερα και που έχουμε αναλύσει εκτενώς σε προηγούμενα μας άρθρα, είναι μια ωκεάνια ανωμαλία στις περιοχές ENSO του Ειρηνικού. Πρόκειται για μια περιοχή του ισημερινού Ειρηνικού Ωκεανού που αλλάζει μεταξύ θερμών και ψυχρών φάσεων. Συνήθως, υπάρχει αλλαγή φάσης κάθε 1–3 χρόνια.
Οι φάσεις ENSO έχουν σημαντική επίδραση στις τροπικές βροχοπτώσεις, στα μοτίβα πίεσης και στη σύνθετη αλληλεπίδραση μεταξύ ωκεανού και ατμόσφαιρας. Η παρακάτω εικόνα δείχνει το μοτίβο κυκλοφορίας μιας ψυχρής φάσης, η οποία βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη.
Αυτό το σύστημα ανατροφοδότησης διαδίδει την επιρροή του ENSO παγκοσμίως, επηρεάζοντας τις χειμερινές θερμοκρασίες και τα μοτίβα χιονόπτωσης.
Παρακάτω βρίσκεται η πιο πρόσφατη ανάλυση της επιφάνειας του τροπικού Ειρηνικού Ωκεανού, με τη σημειωμένη περιοχή ENSO. Ψυχρές ωκεάνιες ανωμαλίες εκτείνονται σε ολόκληρη την περιοχή, δημιουργώντας μια δομή ψυχρού κύματος λόγω των ανατολικών εμπορικών ανέμων. Αυτή είναι η τρέχουσα ενεργή Λα Νίνια, η οποία συνεχίζει να ενισχύεται, αλλά αναμένεται να παραμείνει σε ασθενή έως μέτρια επίπεδα.
Η Λα Νίνια συνήθως σχηματίζεται κατά τη διάρκεια ισχυρών εμπορικών ανέμων, οι οποίοι μπορούν να μας πουν πολλά για την κατάσταση της παγκόσμιας κυκλοφορίας. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτές τις ανωμαλίες ως έναν “δείκτη” για να κατανοήσουμε καλύτερα την τρέχουσα κατάσταση του παγκόσμιου κλιματικού συστήματος και τι να αναμένουμε στις επόμενες εποχές.
Παρακάτω παρουσιάζεται μια μακροπρόθεσμη πρόγνωση συνόλου για την κύρια περιοχή ENSO. Ο μέσος όρος των υπολογισμών βρίσκεται εντός της περιοχής της ψυχρής φάσης. Αυτό δείχνει ξεκάθαρα ότι η Λα Νίνια θα επηρεάσει τον χειμώνα 2025/2026, αλλά μέχρι εκεί — καθώς ένα Ελ Νίνιο φαίνεται στον ορίζοντα για το 2026. Πρόγνωση από ECMWF.
Η Ευρώπη δεν είναι γνωστό ότι έχει κάποια συγκεκριμένη ή άμεση επίδραση, καθώς βρίσκεται πολύ μακριά από την πηγή. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει καθόλου επιρροή.
Η Λα Νίνια επηρεάζει τον καιρό σε παγκόσμιο επίπεδο. Αλλά, πέρα από την άμεση επίδραση στη Βόρεια Αμερική και σε άλλες περιφερειακές περιοχές, η Ευρώπη έχει πολλούς άλλους παράγοντες που παίζουν ρόλο πριν οποιαδήποτε άμεση επίδραση μπορέσει να φτάσει τόσο μακριά — όπως τα συστήματα πίεσης του Ατλαντικού, για παράδειγμα.
Αυτή τη στιγμή παρατηρούμε ένα σπάνιο, πρώιμο επεισόδιο Ξαφνικής Στρατοσφαιρικής Θέρμανσης (SSW) στην ατμόσφαιρα πάνω από εμάς. Αυτό το φαινόμενο είναι ουσιαστικά μια ταχεία άνοδος της θερμοκρασίας και της πίεσης γύρω από τον στρατοσφαιρικό Πολικό Στροβίλο.
Για να κατανοήσει κανείς τον Πολικό Στροβίλο, δεν χρειάζεται να είναι ειδικός. Είναι ένα όνομα που περιγράφει ολόκληρη την κυκλοφορία του χειμερινού καιρού. Λειτουργεί σαν ένας “τοίχος” χαμηλής πίεσης, που περιστρέφεται πάνω και γύρω από τις πολικές περιοχές, από την επιφάνεια μέχρι τη στρατόσφαιρα (πάνω από 50 km), συγκρατώντας και κλειδώνοντας τον ψυχρό πολικό αέρα στο εσωτερικό.
Κατά τη διάρκεια ενός επεισοδίου SSW, ο Πολικός Στροβίλος διαταράσσεται ή ακόμη και καταρρέει πλήρως. Τότε δυσκολεύεται πολύ να συγκρατήσει τον ψυχρό αέρα, ο οποίος μπορεί πλέον εύκολα να διαφύγει από τις πολικές περιοχές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες ή άλλες περιοχές μέσων γεωγραφικών πλατών. Παρακάτω υπάρχει ένα παράδειγμα για το πώς ένας διαταραγμένος Πολικός Στροβίλος μπορεί να βοηθήσει στην απελευθέρωση του ψυχρού πολικού αέρα προς τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη. Εικόνα από NOAA-Climate.
Έτσι, αν κανείς θέλει “σωστό” χειμωνιάτικο καιρό με κρύο και χιόνι, ένας αδύναμος ή διαταραγμένος Πολικός Στροβίλος είναι ακριβώς αυτό που θέλει να βλέπει.
Στην παρακάτω εικόνα μπορείτε να δείτε την πρόγνωση για το επεισόδιο SSW, με μια ανωμαλία υψηλής πίεσης στη μέση στρατόσφαιρα (σε ύψος περίπου 30 km). Αυτό δείχνει ότι ο Πολικός Στροβίλος μετατοπίζεται και συμπιέζεται από την υψηλή πίεση, δημιουργώντας μια διαταρακτική επίδραση στον Στροβίλο και μεταφέροντας σταδιακά τις επιπτώσεις του καιρού προς την επιφάνεια με κάποια χρονική καθυστέρηση.
Αξιοσημείωτο σε αυτό το τρέχον επεισόδιο στρατοσφαιρικής θέρμανσης είναι η χρονική του στιγμή. Σύμφωνα με το Severe Weather Europe, πρόκειται για ένα πολύ πρώιμο επεισόδιο. Μάλιστα, ανάλυσή του, για να διαπιστώσει πόσο σπάνια είναι αυτά τα φαινόμενα μέσα στον Νοέμβριο, βρέθηκαν μόνο 3 επεισόδια στρατοσφαιρικής θέρμανσης που συνέβησαν τόσο νωρίς στη σεζόν τα τελευταία 70 χρόνια. Οι χρονιές ήταν 1958, 1968 και 2000, οι οποίες είχαν στρατοσφαιρικές θερμάνσεις τον Νοέμβριο. Δύο από αυτές παρουσίασαν πλήρη αναστροφή των ανέμων, ενώ το 2000 είχε απλώς μια εξασθένιση, παρόμοια με τη φετινή.
Δεν μπορεί ακόμα να διατυπωθεί με σιγουριά το γιατί, αλλά η Ευρώπη δείχνει μια σχετικά αδύναμη θερμοκρασιακή απόκριση, με μόνο κάποια ψύξη να είναι εμφανής στα βόρεια και βόρεια–κεντρικά τμήματα. Ωστόσο, μπορούμε ακόμα να δούμε μια σημαντική κάλυψη ψυχρού αέρα προς τον βορρά.
Τώρα, θα εξετάσουμε τις πραγματικές προβλέψεις χιονόπτωσης για τον Χειμώνα από τα πιο πρόσφατα εποχικά προγνωστικά μοντέλα. Και θα συγκρίνουμε επίσης τις τελευταίες προβλέψεις με προηγούμενες, ώστε να εντοπίσουμε τις περιοχές όπου καταγράφεται αυξητική τάση στη χιονόπτωση.
Ποια η εκτίμηση των προγνωστικών μοντέλων για τις χιονοπτώσεις του φετινού χειμώνα;
Η μορφή αυτής της πρόγνωσης είναι απλή. Θα εξετάσουμε δύο καλά καθιερωμένα συστήματα εποχικής πρόγνωσης καιρού. Πρώτο είναι το ECMWF και μετά το UKMO. Τα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν για τη δημιουργία αυτών των γραφικών προέρχονται από τα μέσα Νοεμβρίου και είναι τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα.
Θα δείτε την μέση πρόβλεψη χιονόπτωσης για τη μετεωρολογική χειμερινή περίοδο, που καλύπτει το διάστημα Δεκεμβρίου–Ιανουαρίου–Φεβρουαρίου. Θα παρουσιαστεί επίσης ανάλυση ανά μήνα, καθώς υπάρχουν πολλές λεπτομέρειες στην μηνιαία πρόγνωση που η μέση εποχική τιμή δεν μπορεί να δείξει.
Αρχικά, κοιτώντας τη μέση εποχική τιμή, βλέπουμε χιονόπτωση κάτω του μέσου όρου σε μεγάλο μέρος της ηπείρου, με τις κύριες περιοχές χιονόπτωσης να μετατοπίζονται προς τα βόρεια. Ωστόσο, μπορεί κανείς να δει μερικές κεντρικές και δυτικές περιοχές που παρουσιάζουν μικρότερο έλλειμμα χιονιού.
Στη χώρα μας, συνολικά φαίνεται ένας χειμώνας με λιγότερο χιόνι για τις περισσότερες περιοχές, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι σε νοτιότερες και ανατολικότερες περιοχές οι αποκλίσεις είναι μικρότερες.
Σε σύγκριση με τα προγνωστικά δεδομένα του προηγούμενου μήνα, υπάρχει κάποια βελτίωση για αρκετές περιοχές της Ευρώπης. Τώρα προβλέπεται περισσότερη χιονόπτωση στα κεντρικά και δυτικο-κεντρικά τμήματα, καθώς και σε περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ιρλανδίας. Δεν παρατηρείται μια έντονη αύξηση της χιονόπτωσης ως αποτέλεσμα της στρατοσφαιρικής θέρμανσης, αλλά η πρόγνωση κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση με κάθε νέα εκτέλεση.
Η μεγάλη έκπληξη είναι η χώρα μας, όπου η βελτίωση είναι θεαματική για το μεγαλύτερο μέρος της.
Η πρόγνωση χιονόπτωσης για τον Δεκέμβριο δείχνει κυρίως αρνητικές ανωμαλίες, εκτός από τα πολύ βόρεια τμήματα. Ωστόσο, μπορούμε να δούμε ότι εκτός από μερικές περιοχές με ισχυρότερες αρνητικές ανωμαλίες, υπάρχουν ζώνες με μικρότερα ελλείμματα. Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι προβλέπεται λιγότερη χιονόπτωση σε υψηλότερα υψόμετρα, υποδεικνύοντας περισσότερο ένα πρόβλημα περιορισμένων βροχοπτώσεων παρά υψηλών θερμοκρασιών.
Για την Ελλάδα, οι αποκλίσεις είναι αρνητικές, με το χιόνι που προβλέπεται να είναι λιγότερο από το μέσο όρο.
Στην πρόγνωση για τον Ιανουάριο, δεν βλέπουμε κάποια σημαντική βελτίωση για αρκετές περιοχές. Στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης προβλέπεται λιγότερη χιονόπτωση στα μέσα του χειμώνα, αλλά παρατηρούνται ορισμένες περιοχές προς τα νοτιοανατολικά που θα έχουν περισσότερη χιονόπτωση σε αυτή την περίοδο, μαζί με τα πολύ βόρεια τμήματα.
Θετική έκπληξη αποτελούν τα ανατολικά προσήνεμα της χώρας μας, με τις αποκλίσεις να είναι θετικές, κάτι που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στις εκτιμήσεις για τον φετινό χειμώνα.
Η πρόγνωση για τον Φεβρουάριο δείχνει λίγο μικρότερο έλλειμμα σε σύγκριση με τα δεδομένα του Ιανουαρίου. Παρόλο που και οι δύο μήνες φαίνονται πολύ φτωχοί σε χιόνι, το κόκκινο χρώμα δεν σημαίνει καθόλου χιόνι. Απλώς δείχνει ότι αναμένεται λιγότερο χιόνι από το κανονικό.
Λιγότερο χιόνι με αρνητικές αποκλίσεις βλέπουμε για την Ελλάδα.
Παρακάτω παρουσιάζεται ένα νέο γραφικό πρόγνωσης του Severe Weather Europe που δείχνει την πραγματική συνολική χιονόπτωση. Αυτό είναι χρήσιμο γιατί δείχνει τις πραγματικές ποσότητες χιονιού ή τον ρυθμό χιονόπτωσης. Από αυτή την πρόγνωση, μπορείτε πραγματικά να δείτε ότι προβλέπονται χιονοπτώσεις κατά τη διάρκεια του φετινού χειμώνα στην Ευρώπη.
Σε τιμές που δεν ξεφεύγουν πολύ από την υπόλοιπη Ευρώπη βλέπουμε να βρίσκεται η χώρα μας.
Η μακροπρόθεσμη πρόγνωση καιρού δεν είναι εύκολη, καθώς υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν τον εποχικό καιρό. Και επειδή ποτέ δεν μπορούμε να βασιστείτε σε ένα μόνο προγνωστικό μοντέλο, τείνουμε να χρησιμοποιούμε παράλληλα και το σύστημα μακροπρόθεσμης πρόγνωσης UKMO ως δεύτερη επιλογή μας. Αναπτύχθηκε από το Μετεωρολογικό Γραφείο του Ηνωμένου Βασιλείου, από όπου προέρχονται τα αρχικά του.
Αρχικά, κοιτώντας τη μέση εποχική πρόβλεψη για την Ευρώπη, βλέπουμε μια σχετικά αδύναμη πρόβλεψη χιονόπτωσης, παρόμοια με αυτή του ECMWF. Οι περισσότερες περιοχές της ηπείρου προβλέπεται να έχουν μια περίοδο χιονόπτωσης κάτω του μέσου όρου, εκτός από τα πολύ βόρεια τμήματα. Σύμφωνα με την εμπειρία μας, το UKMO τείνει να είναι λιγότερο αισιόδοξο όσον αφορά τη χιονόπτωση σε σύγκριση με το ECMWF, οπότε αυτό είναι αναμενόμενο.
Η τελευταία εκτέλεση δείχνει πολύ καλύτερες ποσότητες χιονιού σε σύγκριση με τα προγνωστικά δεδομένα του προηγούμενου μήνα. Είναι πιθανό ότι κάποια βελτίωση προέρχεται από το τρέχον επεισόδιο Στρατοσφαιρικής Θέρμανσης. Μεγάλο μέρος της ηπειρωτικής Ευρώπης δείχνει περισσότερη χιονόπτωση στην τελευταία πρόγνωση.
Χωρίς κάποια ιδιαίτερη απόκλιση παρουσιάζεται η χώρα μας, ενώ η τάση δείχνει να κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Η πρόβλεψη χιονόπτωσης για τον Δεκέμβριο δείχνει ισχυρότερες αρνητικές ανωμαλίες, όπως και το ECMWF. Αυτή η συμφωνία και στα δύο μοντέλα δίνει κάποια βαρύτητα σε αυτό το σενάριο, με μια πιο αργή έναρξη της περιόδου χιονόπτωσης. Υπάρχουν ακόμη μερικές νότιο-κεντρικές και βόρειες περιοχές με φυσιολογική έως πάνω από τη φυσιολογική χιονόπτωση.
Στη χώρα μας, το μεγαλύτερο μέρος της φαίνεται πως παρουσιάζει αρνητικές αποκλίσεις, ενώ τμήματα στα βορειοανατολικά βρίσκονται στις θετικές αποκλίσεις.
Η πρόβλεψη χιονόπτωσης για τον Ιανουάριο δείχνει κάποια βελτίωση σε τμήματα της κεντρικής Ευρώπης, με ακόμα και ορισμένες περιοχές πάνω από τον φυσιολογικό μέσο όρο, και μικρότερα ελλείμματα στα δυτικά τμήματα. Αυτό υποδηλώνει ότι το κύριο πρόβλημα αυτόν τον μήνα πιθανώς είναι η έλλειψη βροχοπτώσεων, μαζί με πιο ήπιες θερμοκρασίες.
Για τη χώρα μας, το συγκεκριμένο σενάριο δείχνει να είναι ‘’η μέρα με τη νύχτα‘’ συγκριτικά με αυτό του ECMWF, καθώς εδώ παρουσιάζονται ιδιαίτερα πιο αρνητικές αποκλίσεις χιονιού.
Η πρόβλεψη χιονόπτωσης για τον Φεβρουάριο μειώνει ξανά τη δυνατότητα χιονιού στις περισσότερες περιοχές της Ευρώπης, εκτός από τα πολύ βόρεια τμήματα. Παρόλα αυτά, βλέπουμε μικρότερο έλλειμμα χιονόπτωσης σε σύγκριση με τον Ιανουάριο, οπότε είναι πιθανό να υπάρξει ένα μεμονωμένο έντονο γεγονός χιονόπτωσης.
Η χώρα μας βλέπουμε πως παρουσιάζει λιγότερο αρνητικές αποκλίσεις απ’ ότι τον προηγούμενο μήνα.
Συμπεραίνοντας, τα παραπάνω στοιχεία μπορούμε να πούμε ότι σε κάποιο βαθμό μας βγάζουν ένα αισιόδοξο μέλλον για τη χώρα μας, με τα σενάρια να έχουν βελτιωθεί αρκετά από τα αντίστοιχα προηγούμενα που εξετάσαμε πριν κάποιο καιρό.
Κάτι ωστόσο που παραμένει ανησυχητικό είναι το γεγονός πως το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης παρουσιάζει έλλειμμα χιονοπτώσεων για ακόμα μια χρονιά, και ειδικά τα ορεινά τμήματα, δείχνουν να επηρεάζονται από λιγότερες βροχοπτώσεις.
Κλείνοντας αξίζει να σημειώσουμε ότι όσα αναφέρθηκαν στο συγκεκριμένο άρθρο είναι εκτιμήσεις και όχι πρόγνωση. Επειδή τα στοιχεία μπορούν εύκολα να μεταβάλλονται σε ένα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, σε τακτά χρονικά διαστήματα θα υπάρχουν στην ιστοσελίδα μας επικαιροποιημένες ενημερώσεις για την εξέλιξη του καιρού.
Με πληροφορίες και στοιχεία από το Severe Weather Europe
Επιμέλεια άρθρου:
Δ. Ντόβας, Προγνώστης καιρού με πιστοποίηση από το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο
Όλες οι καιρικές εξελίξεις βρίσκονται εδώ! Βρείτε αναλυτικά όλες τις προγνώσεις μας μέσα από την ιστοσελίδα μας ή από το instagram @weathercompass.gr .
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση του παρόντος άρθρου, χωρίς αναφορά, με ενεργό σύνδεσμο (link) weathercompass.gr.
